Zelf tomatenpassata maken (familierecept)
Dit is een familierecept voor tomatenpassata. Vroeger maakte mijn bomma altijd zelf haar tomatenpassata. Dat was dan meteen een voorraad voor een heel jaar en die vormde de basis van vele gerechten die ze maakte. Denk aan tomatensaus maar bijvoorbeeld ook verschillende soepen. De tomaten kwamen vers van de boerin in de buurt.
Wat is het beste tijdstip om tomatenpassata te maken?
Tegen het einde van de zomer. Dan zijn de tomaten niet te zuur en zijn ze het goedkoopst.
Hoe lang kan je tomatenpassata bewaren?
De tomatenpassata is een jaar houdbaar. Je kan dus gerust een voorraad maken voor een heel jaar. Bewaar op kamertemperatuur in een donkere plek. Vroeger werden ze bij ons in wijnflessen in de garage bewaard.
Hoe lang duurt het om een jaarvoorraad te maken?
Afhankelijk van de hoeveelheid die je maakt, zal de bereidingstijd dus ook verschillen. Als je elke week een fles tomatenpassata gebruikt (lees hieronder enkele recepten ervan ter inspiratie), dus zo’n 52 flessen van een liter per jaar, ben je ongeveer een dag bezig.
Glazen flessen steriliseren*
In deze blog leg ik stap voor stap uit hoe je glazen potten makkelijk kunt steriliseren om er veilig voedsel in te bewaren.
Een stukje geschiedenis in een recept
Ik vind het super interessant om mij te verdiepen in recepten van vroeger. Ik vind dat je daaruit veel kan afleiden over hoe de mensen toen leefden. Het vertelt ook iets over waar er waarde aan gehecht werd en hoe dat met de tijd mee verandert. Wie neemt er nu bijvoorbeeld nog de tijd om al die dingen zelf te maken? Toch hebben we nu evenveel uren in een dag. Een familierecept is altijd extra bijzonder omdat je weet dat het al jaren mensen in hun hart geraakt heeft. Telkens als het gemaakt wordt, wordt het een beetje geactualiseerden extra op punt gezet. Zo gaat het altijd mee met zijn tijd.
Ik ken niet veel mensen die vandaag hun tomatenpassata nog zelf maken. Het recept is nochtans niet zo moeilijk. De bereidingswijze die ik hier deel is de authentieke bereidingswijze zoals mijn bomma die vroeger maakte. Het vraagt wat tijd en liefde maar dat is het zeker waard.
Bewaarmiddelen van vroeger
Aan het originele recept werd een beetje salicylzuur toegevoegd, een aromatisch carbonzuur dat vroeger regelmatig als conserveermiddel werd ingezet. Wie zich een beetje verdiept in historische bronnen over voeding, zoals oude kookboeken of familierecepten, zal de naam zeker al een keer hebben zien passeren.1Dit bewaarmiddel was makkelijk verkrijgbaar in de apotheek. Het zag eruit als een wit poeder en vormde klonters als het in een vloeistof zoals bijvoorbeeld de tomatenpassata terecht kwam. Die moesten dan langs de kant van de pot platgeduwd worden zodat het salicylzuur zou mengen in de tomatenpassata. Zo ontstond thuis ook de titel ‘specialist- salicylzuurbollekes-langs-de-kant-platstoempen’.
Het gebruik van salicylzuur voor toepassingen in levensmiddelen werd in 2010 in heel Europa verboden.2Tegenwoordig wordt het wel nog gebruikt als onderdeel van verschillende huidcrèmes. Het werkt in op de hoornlaag (bovenste laagje) van de huid. Daardoor stimuleert het de groei van gezonde huidcellen en kan het ook helpen om geneesmiddelen sneller in de huid te laten doordringen.3
Recepten met tomatenpassata
Tomatenpassata kan je als basis gebruiken voor vele gerechten. Hieronder vind je enkele recepten. Klik op de naam om bij het recept te komen.
Stoofpotje met zoete aardappel
Zero waste tip: deze tomatenpassata is ook als basis voor soep te gebruiken. Mix daarbij de overschotjes van de groenten die je deze week nog overhad.
Recept
Ingrediënten:
- Zeer rijpe tomaten
- Olijfolie
Benodigdheden:
- Passe-vite
- Grote kookpot(ten)
- Gesteriliseerde glazen flessen/ weckpotten*
Bereiding:
- Snijd de tomaten in grove stukken.
- Neem de grootste kookpot(ten) die je hebt, zet die op een middelhoog vuur en doe de tomaten erin.
- De grootste stukken tomaten kan je eventueel zelf al wat pureren.
- Laat de tomaten platkoken, pureer tot er een soort tomatenpulp ontstaat.
- Doe de tomatenpulp door de passe-vite. Hierdoor worden de pitjes en de velletjes eruit gezeefd en wordt de tomatenpassata fijner van structuur.
- Laat de tomatenpassata opnieuw opkoken.
- Vervolgens laat je die afkoelen tot die lauw is.
- Giet de tomatenpassata in gesteriliseerde lege flessen of weckpotten.
- Laat wat afkoelen en doe er een laagje olijfolie op om de tomatenpassata af te sluiten van de lucht.
- De flessen kan je afsluiten met parafilm en een elastiekje. Weckpotten hebben een deksel 😉
- Bij ons werden de flessen vroeger in de garage in wijndozen bewaard (donker & kamertemperatuur). Je kan de tomatenpassata een jaar bewaren.
Smakelijk!
Fan van dit recept? Deel het dan met iedereen die je liefhebt. Zo laten we samen de wereld genieten van gezond eten!
Literatuurlijst
1 Verlinden, M. (2016, 24 april). Archiefsprokkels: groenten en fruit, inmaken en bewaren. Geschiedkundige Studiegroep Ten Boome Vzw. https://tenboome.be/archiefsprokkels-groenten-en-fruit-inmaken-en-bewaren
2 VERORDENING (EU) nr. 37/2010 VAN DE COMMISSIE van 22 december 2009 betreffende farmacologisch werkzame stoffen en de indeling daarvan op basis van maximumwaarden voor residuen in levensmiddelen van dierlijke oorsprong (Voor de EER relevante tekst). (z.d.). Publicatieblad van de Europese Unie. https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2010:015:0001:0072:NL:PDF
3 Apotheek.nl. (z.d.). https://www.apotheek.nl/medicijnen/salicylzuur-bij-huidaandoeningen#onder-welke-namen-is-salicylzuur-bij-huidaandoeningen-verkrijgbaar
Zoë's Healthy Life 